نصب سیم ارت در ساختمان و اهمیت وجود آن

مشخصات و ویژگی سیم های ارت

در بیشتر لوازم خانگی برقی و سیم کشی پریز برق ساختمان ها سه رشته سیم فاز، نول و ارت وجود دارد که هر کدام از آنها کاربرد مختص به خود را دارند.

سیم فاز: این سیم حامل جریان الکتریکی و ولتاژ و آمپر می باشد. سیم فاز با جریانی مثبت در مدار الکتریکی قرار دارد و به قسمت ورودی مدار متصل می شود. عموما سیم های فاز در مدار به رنگ مشکی هستند اما ممکن است در رنگ های دیگر هم وجود داشته باشند.

سیم نول: این سیم جریان برق را در مدار منتقل می کند و سیمی با بار منفی است. سیم نول با اینکه فاقد جریان الکتریکی است وجودش در مدار ضروری می باشد. این سیم جریان خروجی را از دستگاه به مولد منتقل می کند و باعث برقراری یک مسیر بسته می شود.

سیم ارت: به سیم سبز رنگ موجود در مدار الکتریکی سیم ارت گفته می شود. اصلی ترین کاربرد این سیم ایجاد ایمنی در سیم کشی های ساختمان یا دستگاه های الکتریکی است. این سیم از خروجی دستگاه الکتریکی به زمین متصل شده و بار اضافی حاصل از جریانات الکتریکی را به زمین منتقل می کند. خروج جریان اضافی از سیم کشی ساختمان یا دستگاه الکتریکی احتمال آتش سوزی را به صفر رسانده و سطح ایمنی آنها را بسیار افزایش می دهد.

معرفی مشخصات و کاربرد سیم اتصال به زمین

سیم های اتصال به زمین شامل 4 نوع سیم های ارت خشک، سیم های ارت روکش دار، سیم های ارت افشان و سیم های ارت نیمه افشان می باشند.

سیم اتصال به زمین ارت خشک: به دلیل نداشتن انعطاف پذیری این سیم ها به نام سیم های ارت خشک شناخته می شوند. از این سیم ها بیشتر برای فرم کاری داخل تابلو برق استفاده می شود و شامل یه سیم مفتولی می باشند.

سیم اتصال به زمین روکش دار: این سیم ها از پی وی سی ساخته شده اند و از ایمنی بسیاری بالایی برخوردار هستند. از این سیم ها برای سیم کشی ساختمان و فرم کاری داخل تابلوها استفاده می شود. این سیم ها به دلیل مقاومت بالایی که دارند بسیار پرکاربرد هستند.

سیم اتصال به زمین افشان: این سیم ها از مجموعه ای از رشته های مفتولی تشکیل شده اند و میزان انعطاف پذیری بسیار بالایی دارند. جنس این سیم ها از مس بوده و روکش فلزی دارند به همین دلیل بسیار مقاوم هستند.

سیم اتصال به زمین نيمه افشان: این سیم ها تشکیل شده از چندین رشته مفتولی بوده و انعطاف پذیری مناسبی دارند.

سیم ارت در سیم کشی ساختمان چه کاربردی دارد؟

کابل ارت در کنار دو سیم فاز و نول در پریز ساختمان ها قرار دارد. کاربرد اصلی این سیم جلوگیری از هر گونه اتصالات و آتش سوزی ها در قسمت سیم کشی ساختمان و وسایل الکتریکی می باشد. زمانی که بدنه  سیم فاز دچار پوسیدگی و یا خوردگی شو ممکن است اتصالی و یا سوختگی ایجاد کند. وجود سیم ارت باعث جلوگیری از خطرات بزرگی مانند اتصالی و آتش سوزی ساختمان می شود. سیم ارت در مدار جایگزین سیم فاز شده و برق سیم را به سمت خروجی هدایت می کند. سیم ارت مشکلات برقی مانند اتصالات و اضافه بار الکتریکی را به حداقل رسانده و از بروز حوادث این چنینی جلوگیری می کند.

هدف از وجود سیم اتصال به زمین در سیم کشی ساختمان چیست؟

سیم ارت ایمنی لازم را در نیروگاه ها و تجهیزات الکتریکی فراهم می کند. این سیم بار اضافی الکتریکی ناشی از جریان اضافی را تخلیه می کند و از بروز حوادث مختلف جلوگیری می کند. سیم ارت بار الکتریکی ناشی از برخورد صاعقه را خارج کرده و از جان انسان محافظت می کند.

معرفی روش های نصب سیم ارت

سیم ارت به دو روش نصب به صورت زمین عمقی و زمینی سطحی انجام می شود. در ادامه درباره مراحل نصب این سیم بیشتر توضیح می دهیم.

نصب سیم ارت ساختمان به روش زمین عمقی

برای نصب سیم ارت ساختمان ها از روش نصب به صورت زمین عمقی استفاده می شود و این روش بسیار پرکاربرد می باشد. برای نصب سیم ارت به صورت زمین عمقی 4 مرحله انجام می شود در ادامه به بررسی این 4 مرحله می پردازیم.

انتخاب چاه ارت: برای نصب ارت لازم است چاهی در پایین ترین سطح ساختمان حفر شود و مکان هایی مانند زمین چمن، باغچه ها و فضاهای سبز بهترین گزینه محسوب می شوند. چاه ارت باید کمترین میزان رطوبت را داشته باشد.

اقدام به حفر چاه: بعد از انتخاب محل مناسب برای چاه ارت مرحله حفر چاه است. عمق مناسب برای حفر چاه 4 تا 8 متر بوده و قطر آن می تواند تا 80 سانتی متر باشد. در نظر گرفتن نوع خاک و میزان رطوبت از عوامل موثر در انتخاب و میزان حفر چاه است. برای زمین هایی با خاک رس حفر چاه ارت تا عمق 4 متر کافی بوده و زمین هایی که خاک خشک دارند حفر چاه 6 متری مناسب می باشد.

اتصال سیم به صفحه مسی: بعد از حفر چاه ارت نوبت به تهیه اتصالات لازم است. سیم ارت به یک صفحه مسی توسط عملیات جوش برنج یا نقره متصل می شود.

پر نمودن چاه ارت: پر کردن چاه ارت به این صورت است که 20 لیتر محلول آب و نمک به ته چاه ریخته می شود تا فضای انتهایی چاه به خوبی پوشش داده شود. بعد از گذشت 24 ساعت به اندازه 20 سانتی متر در چاه خاک رس نرم ریخته می شود. برای انتقال رطوبت از  لوله پلیکا را استفاده می شود  و بعد از آن مخلوط 15 کیسه بنتونیت با آب برای پر کردن قسمت های سطحی چاه آماده می شود. صفحه مسی کابل ارت در قسمت مرکزی چاه قرار می گیرد و بقیه چاه با مخلوط بنتونیت همراه با آب پر می شود. سیم ارت و سیم میله برق گیر باید در مسیر مستقیمی قرار داده شوند تا تاثیر این دو کابل به درستی انجام شود هرگونه پیچ و تاب شدید باعث کم شدن کارایی این کابل ها می شود.

نصب سیم ارت ساختمان به روش زمین سطحی

این روش برای  نصب سبم ارت متداول نیست اما در بعضی موارد از آن استفاده می شود و از ویژگی های اصلی آن دغدغه کمتر در نصب کابل می باشد. این روش به طریق های مختلفی مانند، مختلط، شبکه ای، شعاعی، ROD و RING انجام می گیرد.  روشی که عمده برقکاران برای نصب کابل ارت از آن استفاده می کنند روش ROD است.

در نصب سیم ارت ساختمان به صورت زمین سطحی چند مرحله کلی انجام می شود که در ادامه آنها را عنوان می کنیم.

در گام نخست نصب کابل ارت، چاهی به عمق 80 سانتیمتر حفر می شود. در روش نصب کابل به صورت زمین عمقی از صفحه مسی استفاده میشد اما در این روش از میله ای فولادی با روکش مس استفاده می شود. محاسبه  تعداد میله هایی که حفر می شوند طبق مقاومت زمین بوده و کابل های مسی به آنها اتصال می یابند.

بعد از قرار دادن میله های مسی نوبت به پر کردن حفره می رسد. اگر زمین دارای رطوبت باشد لازم است سطح اول حفره با بنتونیت پوشش داده شود و بعد از آن خاک نرم ماسه ای بر روی آن قرار گیرد. اگر نصب کابل ارت در مناطق سردسیری انجام می شود باید حفره عمیق تری حفر شود تا در زمان یخ زدگی کابل آسیب نبیند. هر گونه کاهش درجه حرارت باعث کم شدن مقاومت سیستم زمین می شود.

امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.